Fakty i fundamenty

Link do oryginału
Tłumaczenie: Mateusz Kulik
Redakcja językowa i korekta: Mateusz Błaszczyk
Uwaga redakcji: artykuł przetłumaczony z blogu Rational Observations

Przypuśćmy, że jesteś w gronie przyjaciół omawiających nadchodzące wybory, a jeden z twoich przyjaciół ogłasza poparcie dla socjalisty typu Bernie’ego Sandersa. Gdy pozostali znajomi zgodnie kiwają głowami, przychodzi kolej na twoją opinię. Powiesz im, że masz zamiar głosować na klasycznego liberała – a oni drwią i szydzą. Wyśmiewają cię jako bogatego eleganta, który troszczy się tylko o siebie. Opowiadają ci, jak ich kandydat pomoże biednym, chorym, bezdomnym, drzewom i zwierzętom, a także jak konserwatywny kandydat jest bękartem, który powinien spłonąć w piekle.

Jak zareagujesz?

Powszechne wśród libertarian są odpowiedzi na gruncie ekonomicznym; mogą powiedzieć swoim przyjaciołom, w jaki sposób polityka socjalistycznego kandydata doprowadzi kraj do bankructwa, w jaki sposób system opieki społecznej zniechęci ludzi do pracy, w jaki sposób uratowanie drzew doprowadzi do zniszczenia ludzkiego standardu życia itp. To wszystko jest prawdą, ale tego typu argumentacja prawie nigdy nie działa.

Problem polega na tym, że dla każdej kretyńskiej, socjalistycznej idei można znaleźć niezliczone fakty, które czekają, aż zostaną przekręcone, aby wesprzeć tę ideę w praktyce. W każdej sprawie, od bezpłatnej edukacji po zakaz aborcji, są badania i dane liczbowe, które pozwalają ludziom uwierzyć w to, w co chcą wierzyć – nie wspominając o jawnych fałszerstwach, które plamią każdy centymetr współczesnego politycznego pola bitwy. Darmowa edukacja zbankrutuje kraj, jak mówisz? Nie: inwestowanie w edukację zwiększa innowacyjność, a to prowadzi w długim okresie do wzrostu gospodarczego. Nie widziałeś najnowszego badania w „The Guardian”? Przeciwko temu rodzajowi umyślnego udawania – kłótnia z samymi faktami po prostu nie działa.

Odpowiedzią na ten problem jest kwestionowanie podstaw.

Powodem, dla którego socjaliści nigdy nie porzucają swoich przekonań, mimo niezliczonych niepowodzeń krajów socjalistycznych na całym świecie i olśniewającego sukcesu krajów kapitalistycznych – jest to, że ich socjalizm jest wynikiem ich fundamentalnych przekonań. Człowiek jest socjalistą nie z powodu badań w „The New York Times”, lecz z powodu swojej wiary w altruizm i kolektywizm oraz swojej zazdrosnej nienawiści do sukcesu. Żadna liczba faktów wskazujących na wyższość kapitalizmu nie podważy tych zasad – tylko bezpośredni atak może zadziałać. Właśnie dlatego Ayn Rand jest tak niezwykle popularna i tak brutalnie nienawidzona – w tym samym czasie. Zawsze rozprawiała się z fundamentami, co może doprowadzić tylko do zdruzgotania filozoficznych zasad danej osoby – lub do atakowania w ich obronie.

Żeby było jasne: fakty i liczby mogą być niezwykle przydatne jako konkretne przykłady tego, o czym mówisz. Ale podstawą wszelkiego dobrego wyjaśnienia kwestii politycznej powinny być fundamenty, które bierzesz pod uwagę; fakty są tylko dodatkiem.

A teraz wracamy do twoich znajomych, którzy czekają na twoją odpowiedź. Jak powinieneś im odpowiedzieć?

Powinieneś im powiedzieć, że bogaci zarobili swoje pieniądze własnym wysiłkiem. Powinieneś im powiedzieć, że biedni nie mają prawa okradać bogatych, nawet jeśli zagłosowali za tym. Powinieneś zapytać ich, czy zaakceptowaliby ciebie i twoich przyjaciół, abyście zagłosowali za tym, ile pieniędzy powinni ci dać, i czy oni z radością oddadzą ci połowę tego, co zarabiają, po prostu dlatego, że za tym zagłosowałeś. Powinieneś im powiedzieć, że inicjacja przemocy jest zła, bez względu na to, ilu ludzi zamierzasz uratować dzięki łupom takiego czynu. Powinieneś powiedzieć im, że nie wierzysz, aby czyjeś nieszczęście było hipoteką na twój czas, pieniądze lub życie.

Na koniec, jako wisienka na torcie, powinieneś im powiedzieć, jak w czasach kapitalizmu w dziewiętnastowiecznej Ameryce biedni niesamowicie szybko osiągali bogactwo z powodu ekonomicznej wolności i jak w prawdziwie kapitalistycznym społeczeństwie standard życia ubogich byłby oszałamiający w porównaniu z dzisiejszym.

To nic innego jak elementarz wiodący do pełniejszej argumentacji. Czy zmieni to zdanie twoich przyjaciół? Właśnie tam i w tym momencie – prawie na pewno nie, ale być może zasiejesz pierwsze ziarno wątpliwości we własne przekonania polityczne w ich umysłach.