Czym jest Obiektywizm wg Terry’ego Goodkinda
Terry Goodkind mówi, iż celem jego twórczości nie jest tłumaczenie ani promocja filozofii, lecz przedstawienie dobrej historii. W pierwszej chwili może się to wydać dziwne, ponieważ jego książki są ewidentnie przesycone przesłaniem filozoficznym, lecz cała sprawa wyjaśnia się, gdy uświadomimy sobie, czym jest obiektywizm, którego jest przedstawicielem.
Filozofia ta została stworzona przez Ayn Rand, której to książki zainspirowały Goodkinda do napisania swoich własnych powieści. Rand ukazywała w swoich pracach wybitne jednostki uznające racjonalność za najwyższą wartość, ludzi niemających wątpliwości co do słuszności swoich przekonań, odważnie postępujących zgodnie z nimi. Najbardziej dopracowana powieść obiektywistyczna, Atlas Zbuntowany, była drugą po Biblii najczęściej czytaną książką w USA, a oddźwięki przedstawionych w niej refleksji są nadal widoczne wśród przekonań Amerykanów. Może niewielu ludzi potrafi powiedzieć, jak nazywa się filozofia, według której żyją, lecz nie ważna jest jej nazwa ani historia, a sens. Tworzą go cztery główne założenia:
1. Istnieje obiektywna rzeczywistość.
2. Przy podejmowaniu decyzji powinniśmy kierować się rozumem.
3. Najważniejsze jest nasze własne dobro.
4. Najracjonalniejszym systemem politycznym jest kapitalizm.
Jednym z najważniejszych założeń obiektywizmu jest uznanie, że tylko rzeczywistość, prawda ma znaczenie i tylko nią możemy kierować się w wyborach i ocenach. Każde odstępstwo od rozumu i każda ucieczka od rzeczywistości prowadzi w ostatecznym rozrachunku do szkody. Człowiek jest sędzią, który powinien postępować sprawiedliwie bez względu na to, jakie naciski są na niego wywierane z zewnątrz. Rzeczywistość zawsze „wygrywa” z nierealnymi życzeniami i pragnieniami ludzi.
Terry Goodkind przedstawia świat, w którym istnieją ludzie, żyjący w zgodzie z jego filozofią. Pozytywni bohaterowie postępują kierując się rozumem, negatywni zaś obrazują jak mogą myśleć ludzie i do czego może doprowadzić postępowanie nieracjonalne.
Prawa magii, które pojawiają się w całej powieści, są logicznymi wnioskami z obserwacji rzeczywistości. Każde z tych praw podlega prawu nadrzędnemu, stworzonemu przez jednego z największych filozofów starożytności, Arystotelesa, a brzmi ono: „A znaczy A”.
To, co jest – jest.
Goodkind i Rand krytycznie podchodzą natomiast do filozofii Platońskiej, gdyż zakłada ona istnienie rzeczywistości usytuowanej w innym wymiarze, a której my jesteśmy tylko niedoskonałym odbiciem. Metafizyka kłóci się z zasadą tożsamości, a więc i nie może stwierdzać czym konkretnie jest dany przedmiot, czy zagadnienie. Teza Platona jest rozbieżna również z pojęciami istnienia i świadomości, których w tym przypadku nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie istnieje tu punkt zaczepienia, jak w tezie Arystotelesa.
W świecie powieści Terry’ego Goodkinda również obowiązują ścisłe prawa, które, choć odmienne od naszych, podlegają założeniu Arystotelesa. Samą magię autor porównuje z otaczającą nas zaawansowaną technologią. W obu światach rozum jest narzędziem przetwarzającym informacje odebrane z zewnątrz i służy do zapewnienia przetrwania. Człowiek myślący żyje dzięki pracy oraz rzeczowej analizie zaobserwowanych zdarzeń, z których wyciąga później wnioski. Musimy być świadomi tego, co jest realne, co zapewni nam przeżycie. Im bardziej świadomi jesteśmy i im bardziej przejrzysta i racjonalna jest nasza filozofia, tym bardziej moralnymi jesteśmy ludźmi i mamy większe szanse na przetrwanie. W naszym interesie jest, aby rozwijać się i chronić wartości, które są dla nas istotne.
Pojęcie obiektywistycznego egoizmu, o którym mowa, zostało stworzone już przez Rand i mówiło o słuszności własnego interesu, nie natomiast o bezwzględnej, pełnej oszustwa i chciwości walce o bogactwo i rozgłos, z którą jest powszechnie kojarzone. Dla przedstawicieli filozofii obiektywizmu egoizm jest pojęciem pozytywnym i określa zdrowe zachowanie, pozwalające człowiekowi dbać o własne niezwykle cenne życie. Tylko osoba w pełni ceniąca swoje istnienie jest w stanie zrozumieć dlaczego nie może siłą wpływać na życie innych. Prawdziwy egoista to człowiek, któremu do życia nie są niezbędni inni ludzie. Życie w społeczeństwie nie jest dla niego ciągłą grą, w której okrada i jest okradany, a sztuką uczciwego handlu i wymiany wartości. Egoista nie jest odludkiem, lecz człowiekiem uważającym sprawiedliwość i racjonalizm za jedne z najwyższych wartości, które wymagają od niego asertywności i poważnego podejścia do życia.
Postępowanie człowieka determinuje jego filozofia. Jej wybór musi być wyborem świadomym, ponieważ wiąże się z odpowiedzialnością. Rzeczywistość nie jest istotą rozumną, a więc i nie może znać pojęcia litości. Dokonując słusznego wyboru będziemy mogli spokojnie dążyć do osiągnięcia wyznaczanych sobie celów, lecz popełniając błąd sprawimy, że pojawią się w naszym rozumowaniu sprzeczności, które najprawdopodobniej będą krzyżować nasze plany i oddalać nas od szczęscia. Nie możemy z góry założyć, że dokonane przez nas wybory będą dobre – musimy rozumnie oceniać jaki wybór jest korzystniejszy, zachowując przy tym najwyższą dozę krytycyzmu, na jaką nas stać. W ostatecznym rozrachunku postępowanie takie jest najkorzystniejsze.
Obiektywizm odrzuca wiele założeń uznanych przez większość społeczeństwa za słuszne, nie uznaje jednak, by opinia większości miała jakieś znaczenie przy naszym indywidualnym wyborze wartości. Terry Goodkind, podobnie jak i Ayn Rand, uważa, że dzięki tej filozofii ludzie mogą sprawić, by świat stał się bardziej przyjazny oraz by jego prawa ułatwiały dążenie do szczęścia. Dążenie do osiągnięcia swoich celów i budowanie lepszego świata wokół nas wymaga wysiłku, lecz warto go podjąć.
Według filozofii Goodkinda dopiero będąc uzbrojonym w odpowiednią filozofię możemy odważnie kroczyć przez życie postępując najlepiej, jak potrafimy. Każdy człowiek może być bohaterem. Każdy człowiek powinien dążyć do urzeczywistnienia swojego ideału moralnego w samym sobie.